Denizlerdeki plastik miktarı korkutucu: Deniz kuşlarının %90’ının midesinde plastik atık bulunuyor

Dünyada her dakikada bir milyon plastik şişe satılıyor ve her yıl üretilen 500 milyar plastik şişenin yarısından fazlası doğaya atılıyor. Bu plastikler deniz ve okyanuslarda toplanarak yüz binlerce deniz canlısının ölmesine neden oluyor, besin zincirine karışarak soframıza kadar geliyor.

TIKLAYIN: 2050 yılında okyanuslarda balıklardan daha çok plastik olacak

Guardian ve Orb Media için yapılan araştırmada biliminsanları, 12’den fazla ülkede, musluk sularını inceledi. Uzmanlar bu musluk sularının ortalama %83 oranında plastik ile kirletildiğini belirtiyor.

Bu atıkların en büyük kısmını tek kullanımlık su ve meşrubat şişeleri oluşturuyor. Bu sektörün en büyük üreticisi olan Coca Cola, saniyede 3400 plastik şişe üretimi yapıyor. Greenpeace’in yakın zamanda başlattığı kampanya plastik şişe üreten firmalarının plastik şişe üretimini adım adım azaltmasını ve yenilikçi alternatiflere yatırım yapmasını talep ediyor ve Coca Cola’yı bu değişime öncü olmaya çağırıyor: Coca-Cola, denizlerimizi plastiğe boğma

Greenpeace Akdeniz’in Coca Cola’ya yazdığı çağrı metni:

Coca-Cola, denizlerimizi plastiğe boğma
Denizlerimiz plastik ambalaj atıklarıyla dolup taşıyor. Araştırmalar, deniz kuşlarının %90’ının kursağında plastik olduğunu gösteriyor. Plastiğin denizlerimize karışmasını önlemek için bir an önce harekete geçmemiz gerek.

Dünyanın en büyük meşrubat üreticisi Coca-Cola’dan bu değişime öncülük etmesini talep ediyoruz. Coca-Cola yılda 110 milyardan fazla tek kullanımlık plastik şişe üretiyor. Bu şişelerin milyarlarcası, sahillere, çöplüklere ve denizlere karışıyor.

Coca-Cola, dünyanın en büyük markalarından biri olarak bu endüstrinin işleyişini değiştirecek güce sahip. Coca-Cola tek kullanımlık plastik şişe üretimini adım adım azaltmalı ve yenilikçi alternatiflere yatırım yapmalı.

Kampanyaya adını ekle ve seslen: Coca-Cola, denizlerimizi plastiğe boğma! 

Kampanyayı imzalamak için buraya tıklayın.

Yazar, gezgin ve çevreci Buket Uzuner’in denizlerimiz için yazdığı açık mektup:

İşten veya okuldan yorgun argın eve dönerken yolda sizi heyecanla çevirip şöyle desem:

“Affedersiniz, acaba haberiniz oldu mu; bugün çok kötü bir şey duydum,”

Önce meraklanırsınız,

“Denizlerimize her dakika bir kamyon dolusu plastik dökülüyormuş! Şu anda biz konuşurken oluyor bu iş şimdi mesela.”

Büyük olasılıkla deli miyim diye, dikkatle yüzüme bakarsınız.

“Bilim insanlarına göre denizlerimize her yıl 12 milyon ton plastik döküyoruz. Bizim BEŞ dakika kullanıp attığımız o plastik şişeler, kutular, torbalar, tabiatta yüzlerce yıl erimeden kalıyor ve binlerce canlı türüne zarar veriyor. Üstelik sadece başka canlılara değil, sonunda dönüp bizi de vuruyor.”

Eğer biz bu konuşmayı yaptığımız sırada Ankara, Kayseri, Çorum, Gaziantep, Konya, Diyarbakır gibi denize kıyısı olmayan bir şehirdeysek:

“Ne denizi, bizim denizimiz yok ki!” diye benimle eğlenebilirsiniz. Ya da “bizim denizlerimize mi?” diye şaşırırsınız.

Denizlerimiz; Akdeniz, Kızıldeniz, Atlas, Pasifik, Hint Okyanusları falan… Bizim denizlerimiz, bizim gezegenimiz…

“Bırak bu süslü sözleri. Zaten yorgunum, bırak evime gideyim, yemeğimi yiyip, ayaklarımı uzatayım, biraz dinlenip internete gireyim, oyun oynayıp veya film izleyip eğleneyim, sonra da uyuyayım. İşim gücüm var benim. Hayatımı kazanıp aileme bakacağım. Çocuklarımın geleceğini düşünüyorum ben! -eğer öğrenciyseniz- Daha ödevlerim, sınavlarım var benim. Okulu bitirip iş arayacağım, kendi hayatımı kuracağım. Ohoooo, çok ciddi işlerim var benim!”

Böyle diyeceksiniz, büyük olasılıkla çoğunluğunuz böyle diyeceksiniz.

Fakat durun! Burası, bu gezegen bizim evimiz, evimizdeki tüm sular bizim denizlerimiz; yaşadığınız şehirde deniz olmasa da denizlerdeki hayatın devamlılığı, yediğiniz içtiğiniz ve soluduğumuz havayla, hatta gıdalarımızın yuvası toprakla yakından ilişkili.

Bugün denizlerimizde 150 milyon tonun üzerinde plastik var. Bir kere kullanıp attığımız plastikler güney denizlerinden bile Kuzey Kutbu’na kadar gidebiliyor. Bu plastik atıklar yüzbinlerce deniz canlısının ölümüne neden oluyor. Deniz kuşlarının % 90’nını ve deniz kaplumbağalarının 1/3’nün midesinde plastik var.

Büyük plastik parçaları mikro plastiklere bölünerek deniz canlılarının besin zincirine oradan da bizim soframıza ve bedenimize giriyor.

Peki pek çok plastik ürün ve atık varken neden özellikle plastik şişelere dikkat çekiyorum?

Çünkü tek kullanımlık plastik şişeler denizlerimize attığımız plastikler içinde en fazla olanı. Şu anda dünyada her dakikada tam 1 milyon plastik şişe satılıyor. Her yıl üretilen 500 milyar plastik şişenin ( evet, yanlış duymadınız! ) yarısından fazlası sadece tek kullanımdan sonra çevreye fırlatılıp atılıyor, oradan sahillere, denizlere karışıyor ve canlıların hayatını zehir etmeye başlıyor.

Greenpeace’in son raporları dünyanın en büyük alkolsüz içecek şirketlerinin her yıl 2 milyon ton plastik şişe ürettiğini gösteriyor. Bu şirketlerin en büyüğü olan Coca-Cola, her yıl 110 milyardan fazla tek kullanımlık plastik şişe üretiyor ve bu da saniyede tam 3400 şişe demek.

Biz dünyamızı, denizlerimizi, insan ve tüm canlıların yaşamını önemseyen, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir gezegen bırakmayı önemseyenler Coca-Cola’nın plastik ayak izini azaltıp, denizlerin plastiğe boğulmasını durduracak adımların atılmasına öncülük etmesini istiyoruz.

Buna bağlı olarak Coca-Cola tek kullanımlık plastik üretimini azaltmalı, yeniden kullanılabilir ambalajı öncelik haline getirmeli ve yeniden kullanıma dayalı dağıtım sistemleri geliştirmelidir.

Plastik sadece denizlerimizi yok etmiyor, hepimizin hayatını ve geleceğimizi boğuyor.

Şimdi artık evimize gidebiliriz. Evimiz, gezegenimiz, denizlerimiz, havamız, suyumuz ve toprağımızdır.

Buket Uzuner – Yazar, gezgin, çevreci

Kampanyaya katılmak için tıklayın.